Machiavelli

Niccolo Machiavelli (1469 – 1527), nhà ngoại giao, nhà triết học chính trị, nhạc gia, nhà thơ, nhà soạn kịch. Là một người yêu nước trọn đời và ủng hộ mạnh mẽ cho một nước Ý thống nhất (lúc này chia thành Vương quốc Napoli, Công quốc Milano, Cộng hòa Venezia, Cộng hòa Florence, và Chính quyền Giáo hội), Machiavelli đã trở thành một trong những người cha đẻ của lý thuyết chính trị hiện đại.

Tác giả: Quentin Skinner
Dịch giả: Quế Sơn
Nhà xuất bản: NXB Đà Nẵng
Công ty phát hành: DominoBooks

Machiavelli bước vào phụng sự nền chính trị Florence quê hương ông ở tuổi 29. Giữ chức bộ trưởng quốc phòng, ông nổi bật với những chính sách nhằm củng cố Florence về chính trị. Với địa vị của mình, ông sớm được giao nhiều sứ mệnh ngoại giao, qua đó gặp gỡ nhiều nhân vật nổi tiếng như Vua Louis XII của Pháp, Giáo hoàng Julius II, Hoàng đế La Mã Thần thánh Maximilian I, và có lẽ quan trọng nhất với Machiavelli là một hoàng tử của Lãnh thổ Giáo hoàng mang tên Cesare Borgia. Chính Borgia khôn ngoan và xảo quyệt đã truyền cảm hứng cho nhân vật được đặt làm nhan đề trong khảo luận chính trị nổi tiếng và có ảnh hưởng của Machiavelli, Quân vương (1532).

Đời sống chính trị của Machiavelli gặp khoảng thời gian khốn khó sau năm 1512, khi ông không được gia tộc Medici quyền thế ủng hộ. Ông bị cáo buộc âm mưu lật đổ chế độ, bị giam cầm, tra tấn, và lưu đày trong thời gian ngắn. Machiavelli đã chấp bút viết cuốn Quân vương như một nỗ lực giành lại vị trí chính trị và sự ủng hộ của gia tộc Medici, sau này nó trở thành tác phẩm nổi tiếng nhất của ông.

Dù được công bố dưới dạng sách vào năm 1532 sau khi ông mất năm 1527, Quân vương đã được xuất bản trước đó dưới dạng bản thảo vào năm 1513. Trong tác phẩm này, Machiavelli vạch ra tầm nhìn của ông về một nhà lãnh đạo lý tưởng: một vị bạo chúa phi luân lý, đầy toan tính, với phương châm mục đích biện minh cho phương tiện. Quân vương không những không giúp ông giành được sự ủng hộ của gia tộc Medici, mà còn khiến ông trở nên xa cách với người dân Florence.

Machiavelli không bao giờ được thực sự chào đón tham gia trở lại vào nền chính trị, và khi Cộng hòa Florence được tái lập năm 1527, Machiavelli đã trở thành đối tượng của một mối ngờ vực lớn. Ông qua đời cũng trong năm đó, cay đắng và cô lập trước một xã hội Florence mà ông đã cống hiến cả cuộc đời mình.

Mặc dù từ lâu Machiavelli đã được gắn liền với các thủ đoạn chính trị xảo quyệt vốn trở nên nổi tiếng trong Quân vương, quan điểm thực tế của ông không quá cực đoan đến vậy. Trong những tác phẩm dài và chi tiết hơn như Diễn ngôn về mười tác phẩm của Livy (1517) và Lịch sử Florence (1525), ông đã chứng tỏ mình là một nhà đạo đức chính trị có nguyên tắc hơn. Tuy nhiên, ngay cả ngày nay, từ “Machiavellian” (trong tiếng Anh, bắt nguồn từ tên ông, mang nghĩa “thủ đoạn”) vẫn được dùng để mô tả một hành động nhằm thu lợi bất chấp đúng sai. (Nguồn: nghiencuuquocte.org)

Cuốn Machiavelli là một dẫn nhập ngắn nhưng được Skinner diễn giải súc tích, sáng rõ về tư tưởng cũng như các chủ thuyết của Machiavelli. Cuốn sách đã được dịch sang 25 thứ tiếng, trong đó không những có tiếng Pháp, Đức, Ý, Nga mà còn tiếng Nhật, Hàn, Trung, Indonesia, Ả Rập, Do Thái, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ…